Lisa Weeda, “Het archief-Jilles: een brief aan mijn grootvader” / “The Jilles Archive: A Letter to My Grandfather”
Monday, 20 January 2025, 17:30 CET
Plaats: OBA Theater (Oosterdokskade 143, Amsterdam; 6e / 7e etage)
The twenty-first Mosse Lecture will be delivered by Dutch-Ukrainian writer, literary program maker, theater maker, and virtual reality director Lisa Weeda. She is a multi-talented artist, but the foundation of her work is always text. Her writing often revolves around Ukraine—the homeland of her grandmother. As a result, it frequently explores family—both in the literal and broader sense of the word.
In her lecture, Weeda will focus on her grandfather Jilles. During World War II, he distinguished himself through his heroism: from forced laborer, he transformed into an Engelandvaarder [escapee to England] and a participant in D-Day. After the war, however, he ended up on the wrong side of history—in the Dutch Indies, now Indonesia. Additionally, there is a third, disordered archive—one concerning a love life that put his marriage and reputation at risk. How do these three aspects align?
Weeda gained recognition with her VR project Rozsypne (2019), her debut novel Aleksandra (2022), her novel Dans Dans Revolutie [Dance Dance Revolution] (2024), and the immersive installment of the same name. The latter received five stars from de Volkskrant and was nominated for a Golden Calf award for “Best Digital Cultural Production 2024.” Weeda’s work has been published in eight countries.
De eenentwintigste Mosse-lezing wordt gehouden door Nederlands-Oekraïense schrijver, literair programmamaker, theatermaker en virtual reality-regisseur Lisa Weeda. Zij is van vele markten thuis maar de basis van haar werk is altijd tekst. Daarin gaat het vaak over Oekraïne – het moederland van haar grootmoeder. En daarmee gaat het ook vaak over familie – in meer dan één zin des woords.
In haar lezing zal Weeda de aandacht vestigen op haar grootvader Jilles. Deze onderscheidde zich tijdens de Tweede Wereldoorlog door zijn heldhaftigheid: van dwangarbeider ontpopte hij zich tot Engelandvaarder en deelnemer aan D-day. Maar na de oorlog belandde hij, in Indië alias Indonesië, aan de verkeerde kant van de geschiedenis. En daarnaast is er een derde, ongeordend archief – over een liefdesleven dat zijn huwelijk en reputatie in gevaar bracht. Hoe zijn deze drie met elkaar te rijmen?
Weeda maakte naam met haar vr-installatie Rozsypne (2019), haar debuutroman Aleksandra (2022), haar roman Dans Dans Revolutie (2024) en de gelijknamige immersieve installatie. Deze kreeg vijf sterren van de Volkskrant en werd genomineerd voor een Gouden Kalf (‘Beste Digitale Cultuurproductie 2024’). Weeda’s werk verscheen in acht landen.
De Nederlands-Oekraïense Lisa Weeda maakte naam met haar vr-installatie Rozsypne (2019), haar debuutroman Aleksandra (2022) en Dans Dans Revolutie (2024). In deze lezing richt ze de aandacht op haar grootvader, die zich tijdens ‘de’ oorlog ontpopte tot held, maar kort daarna – in Indonesië – aan de verkeerde kant van de geschiedenis belandde. Niet lang daarna ontdekte zijn vrouw nog iets over hem.
The annual Mosse Lecture is an initiative of the George Mosse Fund Foundation, which aims to promote gay and lesbian studies at the University of Amsterdam (UvA). It is organized in collaboration with IHLIA (LGBT Heritage).
Previous Mosse Lectures have been delivered by Hafid Bouazza, Marjan Sax, Ruud Douma (alias Dolly Bellefleur), Bas Heijne, Maaike Meijer, Gerardjan Rijnders, Gerrit Komrij, Gloria Wekker, Stephan Sanders, M. Februari, Ted van Lieshout, Jet Bussemaker, Mohammed Benzakour, Hedy d’Ancona, Simone van Saarloos, Gert Hekma, Karin Spaink, Joke Swiebel, David Weissman, and Haroon Ali.
George L. Mosse (Berlin 1918 – Madison 1999) was a prominent liberal historian of German-Jewish descent. In 1988, he was a visiting professor of gay studies at UvA. His research included studies on German National Socialism and its connections to masculinity, antisemitism, and homophobia.
Lisa Weeda: “The Jilles Archive: A Letter to My Grandfather”
Monday, January 20, from 5:30 PM to 6:30 PM, followed by a reception. Admission is free.
Openbare Bibliotheek (7th floor: OBA Theater) Oosterdokskade 143, Amsterdam
Information: d.j.bos@uva.nl
De jaarlijkse Mosse-lezing is een initiatief van de Stichting George Mosse Fonds, die streeft naar het bevorderen van homo- en lesbische studies aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). Ze wordt georganiseerd in samenwerking met IHLIA (LGBT Heritage).
Eerdere Mosse-lezingen werden gehouden door Hafid Bouazza, Marjan Sax, Ruud Douma alias Dolly Bellefleur, Bas Heijne, Maaike Meijer, Gerardjan Rijnders, Gerrit Komrij, Gloria Wekker, Stephan Sanders, M. Februari, Ted van Lieshout, Jet Bussemaker, Mohammed Benzakour, Hedy d’Ancona, Simone van Saarloos, Gert Hekma, Karin Spaink, Joke Swiebel, David Weissman en Haroon Ali.
George L. Mosse (Berlijn 1918 – Madison 1999) was een vooraanstaande, liberale historicus van Duitse, Joodse komaf die in 1988 gasthoogleraar homostudies was aan de UvA. Hij deed onder meer onderzoek naar het Duitse nationaalsocialisme en de samenhang daarvan met mannelijkheid, joden- en homohaat.
Lisa Weeda: “Het archief-Jilles: een brief aan mijn grootvader”
Maandag 20 januari van 17:30 tot 18:30, gevolgd door receptie. Entree is gratis.
Openbare Bibliotheek (7e etage: OBA Theater) Oosterdokskade 143, Amsterdam
Informatie: d.j.bos@ uva.nl
